تقسیم بندی‌های متفاوتی برای پوشش سقف سازه های فضایی ارائه گردیده است که از مهم ترین آن میتوان از طبقه بندی بر مبنای نورگیری نام برد. از این منظر سازه های فضایی، به دو رسته پوشانه های نورگیر و پوشانه های مسدود کننده نور (ساندویچ پانل) تقسیم می‌شوند که در ادامه هر یک از انواع این پوشش ها به طور خلاصه توضیح داده می‌شود.
این پوشش که به عنوان پوششی با وزن سبک شناخته می‌شود، در رنگ‌های مختلف تولید می‌شود که در هر شرکت تولید کننده بر اساس جداول رال، رنگ مورد نظر انتخاب می‌گردد. وزن یک متر مربع ورق ده میلیمتری این پوشش، 7 کیلوگرم می‌باشد. از آنجا که این پوشش در یک سمت خاصیت ضد اشعه ماوراء بنفش[1] دارد، بایستی در هنگام نصب دقت کافی به عمل آید تا رویه دارای این خاصیت در بالای کار (به بیان دیگر دربیرون فضای پوشش داده شده) قرار گیرد. ورق‌های پلی کربنات، اساساً خاصیت ضد تعریق نداشته و در مواردی که تأمین نور محیطی بر عهده این پوشش می‌باشد، برای پیشگیری از ایجاد حالت گلخانه ای و شرجی شدن فضای محصور شده، بایستی تمهیداتی توسط گروه طراحی شرکت سازه فضایی ویتر که متشکل از معمار، محاسب و مهندسین تأسیسات می‌باشد، اندیشیده شود. یکی از راهکارهای پیشنهادی استفاده از پرده هوا است.
طبقه بندی ورق‌های پلی کربنات:
ورق‌های پلی کربنات در سه دسته تخت، موج دار (کروتینگ) و چند جداره قرار می‌گیرد. انتخاب هر یک از این سه نوع بسته به بار وارد بر سازه و کاربری آن توسط گروه طراحی شرکت سازه فضایی ویتر برای هر مجموعه انجام می‌گیرد. در ادامه، هر یک از این انواع شرح داده می‌شود.
ورق پلی کربنات تخت در ضخامت‌های 0.7 تا 20 میلیمتر تهیه می‌شود که انتخاب ضخامت بر اساس بار وارده بر سازه و میزان باربری هر کدام از ضخامت‌ها انجام می‌شود.
ورق پلی کربنات موج دار که با نام ورق پلی کربنات کروگیت نیز شناخته می‌شود، در طرح‌های سینوسی و ذوزنقه‌ای (شادولاین) تولید می‌شود. انتخاب ضخامت پوشش، فاصله و طول اوج و حضیض، با توجه به بار وارده و دهانه تحت پوشش بر اساس محاسبات مشخص می‌شود.
ورق پلی کربنات چند جداره نیز که با نام هالوشیت شناخته می‌شود، در انواع دو جداره و سه جداره تولید می‌گردد که جداره هر یک از این انواع می‌تواند خرپایی یا مستطیلی باشد.
لازم به توضیح است که کلیه پوشش های پلی کربنات همانند شیشه در دو نوع معمولی و مشجر تولید می‌شوند.
جزئیات نصب این نوع پوشش، برمبنای زیرسازی و گروه سازه فضایی
برای قرار گیری پوشش بر سازه بایستی ابتدا زیر سازی انجام گیرد. در سازه گوی سان، از سوراخ موجود در گوی، قطعه اتصالی مانند نبشی خارج شده و زیر سازی بر آن قرار می‌گیرد. زیر سازی بسته به میزان بار وارده می تواند از نوع قوطی و یا پروفیل هایی از نوع ناودانی و زد باشد.
شیشه‌ها نیز در طبقه بندی‌های مختلفی ارائه گردیده اند که از جمله آنها میتوان به تقسیم بندی بر مبنای جداره و
طبقه بندی بر اساس میزان عبور نور اشاره کرد.
از دیدگاه جداره، شیشه‌ها به تک جداره، چند جداره و شیشه‌های کمانی شکل تقسیم می‌شوند. فضای موجود در جداره
شیشه‌های چند جداره با خلأ و یا گاز آرگون محصور خواهد شد.
از دیدگاه میزان عبور نور نیز، شیشه‌ها به صورت معمولی و سکوریت هستند. نحوه اتصال پوشانه به سازه
فضایی اصلی نیز، به صورت فریم لس و پیچ که نوع مرسوم آن اسپایدر می‌باشد، انجام می‌گیرد؛ به عبارت دیگر برای
اتصال این پوشش به سازه فضایی نیازی به اجرای زیرسازی نمی‌باشد و تنها اجرای اسپایدر بر اتصالات سازه موجود
کافی خواهد بود.
از مهم ترین مزیت‌های این پوشش نیز، خاصیت ضد اشعه ماورای بنفش می‌باشد.
در اشاره به معایب این نوع پوشانه نیز، میتوان به ترد شکنی و حساسیت زیاد این مصالح نسبت به دما اشاره کرد. برای
جلوگیری از شکستن این پوشش در هنگام تغییرات دمایی، بایستی پیش بینی درز انبساط انجام شود.
در پوشش شیشه ای، نیازی به اجرای زیر سازی نبوده و پیچ مرکزی اسپایدر به گره سازه فضایی متصل می گردد.
پیچ های موجود در کناره اسپایدر نیز، به شیشه متصل خواهد شد.
این پوشش، برای سازه‌های گلخانه ای و سازه‌های با کاربری موقت مناسب هستند و از آنجا که در درصدهای مختلف ضد اشعه ماوراء بنفش تولید می‌شوند، بر اساس کاربری‌های مختلف سازه بایستی ضخامت و میزان درصد ضد ماوراء بنفش توسط گروه طراحی انتخاب گردد.
این پوشانه از اقسام پوشش‌های تأمین کننده نور است که با استفاده از یک دستگاه دمنده هوا، هوای متراکم شده را به بیرون فرستاده و به عنوان پوشش استفاده می‌شود. این پوشش بیشتر برای سازه‌های ایستاده[2] استفاده می‌شود.
همان طور که نام این گروه از پوشانه‌ها مشخص می کند، این پوشش نمی‌تواند نقش تأمین کنندگی نور را برعهده گیرد. از جمله این پوشش‌ها میتوان ساندویچ پنل، ورق گالوانیزه، پوشش UPVC و چادر‌ها را نام برد.
این پوشش از پنج لایه تشکیل شده است که لایه میانی در حقیقت به عنوان عایق عمل می‌کند. این پنج لایه شامل لایه میانی که عایق صوت و حرارت می‌باشد، دو لایه چسب و دولایه بیرونی که این دو لایه در رنگ‌های مختلف تولید می‌گردند.
ساندویچ پنل‌ها، در انواع سقفی و دیواری و ضخامت‌های متفاوت (از 4 تا 25 سانتی متر) تولید می‌شوند که انتخاب ضخامت و شکل پوشش بر اساس میزان بار وارده و دهانه توسط تیم طراحی انجام می‌گیرد.
از مصالحی که به عنوان عایق استفاده می‌شود، میتوان پلی اورتان، پلی استایرن، پشم شیشه و پشم سنگ را نام برد. دو لایه بیرونی عایق نیز، می‌تواند فولاد، آلومینیوم و یا PVC باشد. نکته مهم این که در صورتی که دو لایه بیرونی از جنس PVC باشد، عایق مورد استفاده بایستی حتماً از جنس پشم سنگ و یا پشم شیشه باشد. مهم ترین مزایای عایق موجود در این پوشانه را میتوان وزن سبک آن به شمار آورد.
دو لایه بیرونی نیز، همانطور که در بالا قید گردید می‌تواند از جنس ورق فولادی گالوانیزه -که با چند لایه رنگ اپوکسی پوشش شده است- ورق آلومینیومی و یا PVC باشد.
پیشنهاد می‌گردد در محل‌هایی که در معرض رطوبت بالا هستند از ساندویچ پنلی استفاده گردد که در سمتی که در مجاورت رطوبت است در آن از رویه آلومینیوم استفاده شده باشد. لایه عایق ساندویچ پنل در دانسیته حدود 35 تا 45 کیلوگرم در هر متر مکعب تولید می شود.
این ورق‌ها در ضخامت‌های 0.4، 0.5، 0.65، 0.75، 1.0 و 1.2 میلیمتر تهیه شده تهیه می‌شوند. برای اجرای این پوشانه یک لایه عایق – عمدتاً از جنس پشم شیشه و یا پشم سنگ- که توسط مش‌های فلزی و یا مش‌های از جنس PVC مهار شده اند بر سازه قرار می‌گیرند.
نکته مهم این که چنانچه در اجرای این پوشش از مش فلزی استفاده شود، بایستی این مش، حتماً گالوانیزه باشد. با توجه به کاربری و حساسیت ریزشی چشمه های مش مهارکننده عایق، با تراکم متفاوت پیش بینی و تهیه می‌شوند. ورق های گالوانیزه در طرح های سفالی، شادولاین و سینوسی با تنوع رنگ جداول رال تولید می‌شوند.
فاصله و ارتفاع بین اوج و حضیض‌ها در ورق های سینوسی و شادولاین‌ها توسط شرکت تولید کننده این پوشش تعیین می‌شود. برای تهیه ورق گالوانیزه مناسب (از دیدگاه میزان فاصله بین هر اوج و حضیض) نیاز به مشاوره گروه طراحی می‌باشد.
این پوشش ورق یک لایه بوده و در عرض های 20 سانتی متری تولید می‌شوند. اتصال آنها توسط نافه موجود در دوانتهای عرض 20 سانتی متری انجام می‌گردد.
انواع چادر ها در دو دسته چادر های موقت و چادر های دائمی‌تولید می‌شوند. چادر های موقت ضد آب[3] نیستند. در حالی که چادر های دائمی، ضد آب بوده و در درصدهای متفاوت ضد اشعه ماوراء بنفش تولید می‌شوند.
لازم به توضیح است که کلیه پوشش های نام برده در بالا، توسط پیچ های خودکار به زیرسازی پوشش متصل می‌شوند.
تمام پوشانه ها، نیاز به زیرسازی دارند. این زیر سازی با نام لاپه[4] یا پرلین نیز خوانده می‌شود. بسته به نوع پوشش، دهانه تحت باربری و تراکم اعضای سازه فضایی تعریف زیر سازی متفاوت است.
چنانچه، سازه اصلی سقف از تراکم بالایی برخوردار باشد، برای زیرسازی مقرون به صرفه است از قوطی های از جنس فولاد نرمه با حداقل ضخامت و مقطع مناسب -که پس از انجام محاسبات مقدار دقیق آن مشخص می‌شود و بایستی عرض کافی برای یراق اتصالات داشته باشد- استفاده شود.
در صورتی که شبکه لایه بالای سازه فضاکار چشمه های با طول و عرض زیاد باشد، به جای مقطع قوطی میتوان از مقاطع Z، ناودانی و یا قوطی استفاده کرد که بر اساس محاسبات، مقطع دقیق آن مشخص می‌شود.
نکته مهم این که در سازه هایی که دارای پوشانه شیشه و با اتصالات از نوع اسپایدر می باشند، نیازی به اجرای زیر سازی نخواهد بود. از سوی دیگر چنانچه، اتصالات در سازه فضایی از نوع تک پیچ باشد، می توان پرلین را به صورت درجا با سازه اصلی اجرا نموده و یا پوشش مستقیماً به گره های سازه فضایی متصل گردد.
ما در گروه سازه فضایی ویتر، با بهره گیری از روش ها و ابزارهای جدید و انتخاب هوشمندانه نوع متریال سازه به لحاظ استحکام و سبکی،
خلق یک سازه زیبا و با کیفیت را تضمین می کنیم.
برای دریافت مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید :
5136676762 (98+)
9155223875 (98+)
[1] Anti UV (Ultra Violet)